Słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus), inaczej topinambur to także karczoch jerozolimski lub gruszka ziemna, ta roślina pochodząca z Ameryki Północnej była uprawiana przez rdzenne ludy amerykańskie jeszcze przed kolonizacją.

12 października 2023

        Słonecznik bulwiasty pochodzący od indiańskiego rdzennego plemienia z Ameryki Północnej -"Topinamboore", które to zajmowało się jego uprawą, stąd potoczna nazwa rośliny. Odkrycie topinamburu zawdzięczamy francuskiemu podróżnikowi Samuelowi Champlainowi. Do Europy roślina została przywieziona w 1612 roku i następnie rozpowszechniła się we Francji , a później w Niemczech. Na ziemiach polskich uprawiany jest od 1730, następnie na wschodzie, w Rosji, znalazł się dopiero w drugiej połowie XIX wieku. Wcześniej trafił do Indii. Jako uciekinier z upraw topinambur rozprzestrzenia się od około połowy XX wieku. Obecnie rośnie niemal w całej Europie.

 

     Jest to roślina o łodydze dorastającej do około 2 - 4 metrów. Posiada podziemne rozłogi, na końcach których tworzą się bulwy o wypukłych oczkach i bardzo rozmaitym kształcie (owalne, maczugowate, wrzecionowate). Co ciekawe, owe bulwy są bardziej lub mniej skupione w bliskiej odległości od siebie. To istotna informacja zwłaszcza w trakcie ich zbiorów. Natomiast kolor bulwy w dużej mierze zależy od odmiany. Z kolei na szczytach pędów znajdują się koszyczki przekształcające się następnie w kwiaty topinamburu przypominają słoneczniki o żółtych płatkach, lecz znacznie mniejsze. Można wykorzystać je jako element dekoracyjny.

 

     Pięknie prezentują się również liście tej rośliny, które są piłkowate na brzegach i mają owalny ogonkowaty kształt. Ponadto to jedna z najpóźniej kwitnących roślin w Polsce, dlatego stanowi cenne źródło pyłku - topinambur jest więc miododajny. Warzywo to, ze względu na swoje właściwości żywieniowe, może być składnikiem większości dań głównych, stanowiąc zamiennik ziemniaka. Bulwy te można poddać duszeniu we własnym sosie, jak i gotowaniu. Można go dodawać do zup, sałatek oraz wszelkich innych potraw.

 

      Słodki, orzechowy smak, który porównywany jest z karczochem albo orzechami brazylijskimi - oto, jak smakuje topinambur. Co ciekawe, na rynku pojawiają się również kosmetyki z topinamburem. Jest on składnikiem preparatów o działaniu nawilżającym i łagodzącym. Topinambur to jedna z tych roślin, które choć znane od dawna nie mogą doczekać się zasłużonej popularności. A przecież zachwyca okazałym wyglądem i zaskakuje oryginalnym smakiem, jednak gdy już go spotkamy, to warto pokusić się o cenny eksperyment kulinarny z udziałem topinamburu, czyli słonecznika bulwiastego.

      

 Sejneńszczyzna 

poznaj malowniczą krainę