Sejneńszczyzna » Lilak pospolity (Syringa vulgaris) potocznie znany jako bez lilak to symbol wiejskiego ogrodu, a dla wielu wspomnienie dzieciństwa, to odpowiedź na potrzebę życia prostego, przyjemnego, związanego z przyrodą.

Jednym z symboli ogrodów wiejskich jest aktualnie kwitnący lilak pospolity, potocznie znany jako bez lilak. Zachwycając nas wiosną obfitością fioletowych kwiatów o urzekającym zapachu. Według podań jednej z legend starożytnych, podobno pewien grecki bóg ścigał piękną nimfę, która umknęła mu i zamieniła się w krzak bzu. W średniowieczu roślina symbolizowała pierwszą miłość. Wiązana jest też z duchowością. Nie tylko sam kwiat ma znaczenie, ale też kolor. Fioletowy lilak oznacza pierwsze uczucia miłości, pokorę, czystość, skromność.

Lilak pospolity pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego, do ogrodów Europy został sprowadzony w 1563 roku i stąd szybko się rozprzestrzenił. W Polsce pojawił się w XVI wieku. Ten szeroko rozgałęziony krzew jest gatunkiem nieinwazyjnym. Jest to jeden z dłużej żyjących krzewów ozdobnych, dożywa dzięki odrostom korzeniowym od 50 do 100 lat. Rośnie wolno, po 20 latach osiąga zaledwie 6 m. wysokości. Lilak pospolity jest bardzo odporny na mróz. Ma niskie wymagania glebowe, jest wytrzymały na suszę i zanieczyszczenia powietrza. Zakwita nawet w półcieniu.

Przyciąga owady. Mimo, iż jest to gatunek nektarodajny, dla naszych pszczół jest niedostępny, gdyż rurka korony jest zbyt długa. Lilaka zapylają owady o długiej ssawce, takie jak motyle z rodziny zawisakowatych. Kwiaty znajdują się w okazałych kwiatostanach, wyrastającymi parami na zeszłorocznych pędach. Rośliny bywają też atrakcją turystyczną. W Stanach Zjednoczonych, ale też Japonii, Kanadzie odbywają się festiwale lilaków. Dodatkowo, podobno w USA istnieje Międzynarodowe Stowarzyszenie Bzowe, czyli International Lilac Society.

Lilak pospolity dziś rośnie również na dziko, na terenach ruderalnych i skrajach lasów, przypominając obraz dawnej polskiej wsi i charakter wiejskiego ogrodu, w wyobraźni wielu z nas, jest odpowiedzią na potrzebę życia prostego, przyjemnego, związanego z przyrodą.