Kolczurka klapowana (Echinocystis lobata) jest rośliną o dwóch obliczach, fascynuje nas swoimi delikatnymi kwiatami i ciekawymi owocami stanowiąc jednocześnie poważne zagrożenie dla lokalnej flory i środowiska naturalnego.

12 września 2023

     Kolczurka klapowana jest jednorocznym pnączem zielnym, jej łodyga jest słabo owłosiona, wspina się za pomocą wąsów czepnych z rozgałęzieniami. Pędy osiągają do 6, czasem aż 8 m długości. Posiada liście miękkie, 5-7 klapowe ostro zakończone, lekko piłkowane na długich ogonkach do ok. 8 cm długości . Ma kwiaty sześciokrotne, żeńskie pojedyncze w rozgałęzieniach łodygi, męskie liczne, białe, zebrane w długie grona.  Jej owoc bardzo charakterystyczny to zielona owalna torebka pokryta miękkimi kolcami z 4 brązowymi nasionami, przypominającymi nieco nasiona dyni.

 

    Występuje pospolicie niemal w całym kraju, szczególnie w okolicy rzek, jezior i innych zbiorników lub cieków wodnych. Pierwotny zasięg występowania naturalnego kolczurki klapowanej obejmuje Amerykę Północną (południowa Kanada, północna i środkowa część Stanów Zjednoczonych). Prawdopodobnie, na początku XX w., pnącze zostało zawleczone na kontynent europejski wraz z transportem bawełny. Pierwsze spontaniczne występowanie kolczurki klapowanej w Europie datuje się na rok 1904 na terytorium ówczesnych Austro - Węgier.

 

       Do Polski kolczurka klapowana dotarła, w pierwszych dekadach XX w., z Niemiec i równolegle z Ukrainy. Sprowadzona została jako roślina ozdobna. W drugiej połowie XX wieku gatunek zaczął się gwałtownie rozprzestrzeniać, początkowo w dużym stopniu dzięki popularności w uprawie i ucieczkom z ogrodów. Dzięki niewielkim wymaganiom i szybkiemu rozprzestrzenianiu się, stała się gatunkiem silnie konkurującym z rodzimymi roślinami, ograniczając im dostęp do światła i wypierając je z naturalnych stanowisk.

 

    Z tego względu, przypisano jej najwyższy (IV) stopień inwazyjności (znalazła się na liście najbardziej inwazyjnych organizmów w Europie), a jej wprowadzanie do środowiska przyrodniczego jest w Polsce zabronione przez Ustawę o ochronie przyrody z 2004 r. Odpowiedzialne postępowanie w zakresie hodowli roślin są kluczowe dla zachowania równowagi ekosystemu i ochrony bioróżnorodności. Zatem warto być świadomym i przestrzegać tych przepisów, aby chronić nasze ogrody, przyrodę i zachować harmonię w naszym otoczeniu.

 Sejneńszczyzna 

poznaj malowniczą krainę