Kąkol polny (Agrostemma githago) jest rośliną ściśle związaną z krajobrazem rolniczym, gdzie od wieków był zielem wyklętym, nawet kilka roślin potrafi skutecznie zepsuć rolnikowi humor, dzisiaj jest zagrożony wyginięciem.

     Kąkol polny został przywleczony do Polski jeszcze w czasach przedhistorycznych. Pochodzi z zachodniej i środkowej Azji, południowej Europy i Afryki północnej. Dawniej pospolity, dzisiaj z roku na rok na polach jest go coraz mniej. Jest to jara roślina, która może przetrzymać niewielki mróz zimowy. Roślina rozwija dość długi, rozgałęziony korzeń palowy wraz ze sztywną, silną, wzniesioną, rozgałęzioną łodygą.

     Kąkol polny może osiągnąć od 10 cm nawet do 100 cm wysokości. Natomiast liście kąkolu, podobnie jak i jego pędy, pokryte są miękkimi, jasnymi włoskami i przypominają wyglądem liście goździków. Najbardziej ciekawym elementem rośliny jest kwiat, który jest fioletowy lub różowy, składający się z pięciu płatków. Kwiaty kąkolu są bogate w nektar i dzięki temu chętnie odwiedzane przez bzygi (muchówki), a także owady pszczołowate i motyle. Kwiat jest drobny i niepozorny, jednak dość szybko zmienia się w torebkę nasienną, w której znajduje się aż 40 drobnych, ciemnych, płaskich, kanciastych, chropowatych nasion.

     Jego nasiona dojrzewają dokładnie w tym samym czasie, co nasiona zbóż i razem ze zbożem są zbierane. Nawet niewielka domieszka nasion kąkolu w paszy może spowodować śmierć zwierząt gospodarskich, a mąka z domieszką 0,1% nasion uważana jest za szkodliwą. Niestety, przez coraz skuteczniejsze oczyszczanie zboża oraz przez małą odporność na herbicydy populacja kąkolu wymiera - obecnie jest wpisany na polską czerwoną listę roślin zagrożonych wyginięciem.

     Prowadzone są też jednak działania mające na celu ochronę kąkolu przed całkowitym wymarciem. Roślina jest uprawiana przez organizacje zajmujące się ochroną ginących roślin, mające na celu zachowanie bioróżnorodności świata roślin. Chociaż te fioletowe kwiaty kąkolu polnego są urocze i kojarzą się z sielskim obrazkiem dawnej polskiej wsi, mają też swoją ciemną stronę natury i w uprawach mogą stać się uciążliwym chwastem.

 Sejneńszczyzna 

poznaj malowniczą krainę